Biorąc pod uwagę powiększający się nieustannie zasób informacji, a także zmieniające się oczekiwania użytkowników i społeczności lokalnych, całkowicie zrozumiałe jest, że bibliotekarze muszą wciąż aktualizować swoje kompetencje. Oprócz kształcenia podejmowanego w ramach studiów wyższych biorą udział także w licznych, specjalnie dedykowanych im szkoleniach. Ich oferta jest niezwykle bogata. Jak jednak wybrać z nich te najlepiej dostosowane do potrzeb pracowników? Które mogą mieć największy wpływ na działalność biblioteki? Jak zaplanować szkolenia pracowników, aby placówka jak najefektywniej funkcjonowała? Na pytania te stara się odpowiedzieć publikacja Diagnoza długofalowych efektów szkoleń bibliotekarzy publicznych województwa mazowieckiego. Raport z badań.
Praca ta została przygotowana w ramach projektu Diagnoza długofalowych efektów szkoleń bibliotekarzy publicznych województwa mazowieckiego – badania jakościowe. Został on zrealizowany przez Polskie Bractwo Kawalerów Gutenberga w roku 2014 ze środków Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego, w ramach programu Obserwatorium Kultury, zadania pt. Diagnoza podnoszenia kompetencji kadr sektora kultury.
Przeprowadzenie ewaluacji długofalowych efektów szkoleń bibliotekarzy publicznych wydawało się konieczne i uzasadnione ze względu na brak w Polsce, wśród wielu badań potrzeb szkoleniowych oraz ofert w tym zakresie, szczegółowych analiz długofalowych efektów działań edukacyjnych. Podstawowym problemem badawczym było stwierdzenie trwałości uzyskanych efektów, ich widocznego wpływu na zmiany w postawach zawodowych pracowników, a z punktu widzenia organizatorów i użytkowników – zmian w jakości oferowanych usług bibliotecznych. Kolejnym pytaniem badawczym o szerokich konsekwencjach praktycznych była kwestia dopasowania szkoleń do faktycznych potrzeb bibliotekarzy. Ostatnim zagadnieniem była możliwość wykorzystania uzyskanych informacji dla opracowania polityki szkoleniowej biblioteki oraz poprawy profilowania usług edukacyjnych oferowanych tej grupie zawodowej.
W ramach badania przeprowadzono diagnozę rynku darmowych szkoleń dostępnych dla bibliotekarzy publicznych, z uwzględnieniem takich kwestii, jak: kategoryzacja treści edukacyjnych, zróżnicowanie form i metod pracy, grupy docelowe, typy instytucji oferujących kształcenie, dostępność. Efektem tego jest katalog inicjatyw szkoleniowych dostępnych w 2013 roku dla bibliotekarzy publicznych województwa mazowieckiego. Warto zauważyć, że część z zawartych w nich szkoleń, jest lub będzie nadal kontynuowana w kolejnych edycjach. Czytelnicy mogą zapoznać się z ich opisem, a w dalszej części publikacji – oceną uczestników oraz zmianami, jakie dzięki nim zaszły w pracy bibliotek.
W pracy znaleźć można również wyniki badań ankietowych przeprowadzonych wśród bibliotekarzy 112 mazowieckich bibliotek publicznych oraz wywiadów zogniskowanych (focusów) z udziałem pracowników oraz dyrektorów bibliotek. Respondenci i rozmówcy odpowiadali na pytania dotyczące m.in. tematyki szkoleń, w których uczestniczyli i w których chcieliby wziąć udział, preferowanych form kształcenia, zadowolenia z poszczególnych szkoleń oraz przeszkód, które napotykają w procesie podejmowania kształcenia.
Publikacja zawiera również przegląd literatury dotyczący szkoleń dla bibliotekarzy oraz metod i narzędzi badania efektywności i wpływu działań edukacyjnych.
Polecamy ją wszystkim osobom zainteresowanym tematyką szkoleń, a w szczególności:
- osobom podejmującym decyzje dotyczące wyboru i finansowania udziału bibliotekarzy w szkoleniach, w tym przede wszystkim działom instruktażowo-metodycznym bibliotek wyższego szczebla (powiatowych, miejskich, wojewódzkiej) oraz osobom odpowiedzialnym za przygotowanie i realizację instytucjonalnej polityki szkoleniowej.
- organizacjom i instytucjom prowadzącym działalność edukacyjną mieszczącą się w obrębie kształcenia ustawicznego, kierowaną do bibliotek publicznych.
JASIEWICZ Justyna, KISILOWSKA Małgorzata, PAUL Magdalena, ZAJĄC Michał: Diagnoza długofalowych efektów szkoleń bibliotekarzy publicznych województwa mazowieckiego: badania jakościowe. Polskie Bractwo Kawalerów Gutenberga, Warszawa 2014. ISBN 978-83-924888-6-6.
Publikacja dostępna jest w Bibliologicznej Bibliotece Cyfrowej pod adresem: http://bbc.uw.edu.pl/dlibra/docmetadata?id=723.
Osoby zainteresowane bezpłatnym otrzymaniem drukowanego egzemplarza książki prosimy o kontakt pod adresem e-mail: konferencja.podajdalej@gmail.com.